In Eindhoven is in 2023 de Eindhovense Klusbus gestart om bewoners in energiearmoede te ondersteunen met eenvoudige energiebesparende maatregelen. De mobiele werkplaats rijdt door de stad en biedt ter plekke kleine energiebesparende ingrepen, zoals het aanbrengen van tochtstrips en radiatorfolie. De Klusbus wordt mogelijk gemaakt door het Duurzaamheidspact: een samenwerking tussen de gemeente, woningcorporaties, aannemers en de mensgerichte aanpak van ontwerpend onderzoeksbureau cocosmos. Door deze samenwerking konden alle benodigde expertises samenkomen om de Klusbus tot een succes te maken.
Vertrouwen winnen en bewoners bereiken
Een van de grootste uitdagingen bij het tegengaan van energiearmoede is het bereiken van de juiste doelgroep. Veel bewoners ervaren obstakels, waardoor ze niet vanzelf in contact komen met bestaande regelingen en initiatieven. Wantrouwen tegenover hulp van buitenaf, zeker wanneer deze vanuit de overheid komt, is een veelgehoorde drempel. “Is het echt gratis?” is dan ook een vraag die vaak gesteld wordt. De kracht van de Klusbus ligt in de laagdrempelige en herkenbare aanpak, waardoor bewoners wél meedoen.
Flyers zijn beschikbaar in vijf talen en geschreven in eenvoudige bewoordingen, zodat de informatie voor iedereen toegankelijk is. Daarnaast spreekt het energieteam samen acht talen, waardoor gesprekken in de moedertaal kunnen worden gevoerd. Dit helpt niet alleen om informatie beter over te brengen, maar ook om eventuele zorgen of vragen direct te bespreken.
Zichtbaarheid in de wijk speelt een grote rol in het succes. De Klusbus rijdt letterlijk de buurt in en is herkenbaar aanwezig, ondersteund door haltebordjes op centrale plekken. Hierdoor raken buren met elkaar in gesprek over het initiatief, wat de drempel verlaagt om zelf ook mee te doen. Mond-tot-mondreclame blijkt een effectieve manier om bewoners vertrouwen te geven in het initiatief. Inloopspreekuren maken het nog makkelijker om vragen te stellen en informatie te krijgen. In elke wijk worden drie momenten georganiseerd waarop bewoners de Klusbushalte kunnen bezoeken. Door fysiek aanwezig te zijn in de buurt komt de Klusbus naar de bewoners toe, in plaats van andersom.
Directe impact: lagere energiekosten en meer grip op uitgaven
Veel bewoners reageren aanvankelijk met ongeloof. “Is het echt gratis?” is een veelgestelde vraag. Maar na een bezoek van de Klusbus verandert die houding snel. Bewoners geven aan dat ze de aanpassingen als nuttig ervaren en vooral blij zijn met de directe besparingen op hun energierekening.
In zes maanden tijd heeft de Klusbus 6.832 woningen voorzien van energiebesparende maatregelen. Gemiddeld bespaart elk huishouden hierdoor €150 per jaar op energiekosten. Dat betekent minder financiële zorgen en meer grip op het huishoudbudget, waardoor er ruimte ontstaat voor andere noodzakelijke uitgaven.
Vervolg: Positieve Energie Cafés
Door het succes van de Klusbus hebben de samenwerkende partijen besloten de ondersteuning voort te zetten. Begin 2025 is in Eindhoven het Positieve Energie Café gestart, een laagdrempelige plek in buurthuizen waar bewoners terechtkunnen met vragen over energiebesparing. Het uitgangspunt blijft hetzelfde: persoonlijk contact, vertrouwen opbouwen en drempels wegnemen.
De Eindhovense Klusbus laat zien dat bewoners in energiearmoede niet vanzelf bereikt worden, maar dat een laagdrempelige en herkenbare aanpak – met zichtbaarheid in de wijk, duidelijke communicatie en persoonlijke benadering – essentieel is. Door aanwezig te zijn in de buurt, bestaande netwerken te benutten en communicatie toegankelijk te maken, worden bewoners eerder geholpen en neemt het vertrouwen in duurzame maatregelen toe. Dit draagt niet alleen bij aan energiebesparing, maar ook aan bredere sociale ondersteuning.